Bayat Tarihi

Bayatlar'ın Sirsuyu (Sirderya, İnci, Seyhun) çevresinde yaşadıklarını, bugünkü Bayat ilçesi belediye sınırları içerisinde geçen Manasır ve Tekesir adlı otlaklar çağrıştırmaktadır. Oğuz ve Türkmen toplulukları arasında 11. yy'da Aral gölüne dökülen Seyhun nehrinin yukarı kesimlerindeki Yenikent, Cend ve Sugnak Kentleri dolayında yaşamışlardır. İlçenin ikinci adı olan, Barçınlı - Nevai Barçın – Hanbarçın (Hanipek) gibi sözcükler, yukarı Seyhun ve Ceyhun nehirlerinin yakın bir bölgede kurulmuş olup 13. yy'da Moğollarca yerle bir edilen Barçınlıkent ve Barçkent'ten kopma olduğunu da açıkça göstermektedir. O dönemde Orta Asya'da, ünlü üç Çin ipek yolu var 1.Kuzey yolu: Gobi - Hami - Talaş - Hazar denizi kuzeyi. 2.İran yolu : Semerkant - Buhara - Hazar güneyi. 3.Hindistan yolu:Hoten - Yarkcnt - Pamir - Hindistan. Coğrafi Konumu : Karadeniz Bölgesi’nin orta bölümünde Çorum İli’ne bağlı bir ilçe olan Bayat’ın doğusunda İskilip, güneyinde Sungurlu ve İskilip, batısında Çankırı, kuzeyinde de Kastamonu bulunmaktadır. İlçenin kuzey ve orta kesimi Köroğlu Dağlarının uzantıları ile engebelenmiştir. Köroğlu Dağlarının Karatepesi burada 1.830 m.ye yükselmektedir. Bu dağlık kesim yer yer vadiler ve onların arasındaki yaylalardan oluşmaktadır. İlçenin güneyine doğru yükseltiler azalır. Kızılırmak ve onu besleyen ırmaklar ilçeyi sulamaktadır. Ovalar daha çok bu akarsuların ve çayların vadi tabanlarında yer almaktadır. İlçenin yüzölçümü 784 km2’dir.