Tavas Tarihi

İlk Çağda Karia Bölgesi’nin sınırları içerisinde kalan Tavas’ta Apollonia Salbakos, Sebastapolis ve Tabai antik kentleri bulunmaktadır. Bu kentlerden Apollonia Salbakos, Tavas-Kale karayolu üzerindeki Medet köyünün bulunduğu yerde Salbakos dağı (Babadağı) eteklerinde idi. Bu kentin M.Ö.III.yüzyılda varlığı bilinmekte ve Seleukoslar tarafından kurulduğu ileri sürülmektedir. Yörede yeterli bilimsel araştırmalar yapılmamıştır. Yalnızca köyün içerisinde mimari parçalara rastlanmaktadır. Ayrıca köy dışında lahit tipi kayalara oyulmuş mezarlar dikkati çekmektedir. Sebastopolis antik kenti Tavas İlçesi Kızılcaköy yakınlarındadır. Bu kentin tarihi konusunda hemen hiç bilgi bulunmamaktadır. Bununla beraber, Roma çağında önemli bir kent olduğu da günümüze gelen kalıntılardan anlaşılmaktadır. Sebastopolis’in kalıntıları Kızılca Köyü’nün 3 km. doğusundaki bir tepecik üzerindedir. Kentin çevresinde kayalara oyulmuş mezarlara, çok sayıda çanak-çömlek parçalarına rastlanmıştır. Tabai ise, Tavas ilçesinin 25 km. güney-batısında idi.Günümüze bu kentten hiçbir iz gelememiştir. Bu kentin de ne zaman ve nasıl kurulduğu açıklık kazanamamıştır. Tarihi kaynaklarda bu konuda bir bilgi edinilememiştir. Tabai’den günümüze herhangi bir kalıntı gelememiştir. Yalnızca yakın köylerde birkaç mimari kalıntıya rastlanırsa da bu kente ait olup olmadıkları da tartışmalıdır.Bu antik kentlerin Tavas’ta oluşundan da anlaşılacağı üzere Tavas’ın çok eski bir yerleşim yeri olduğu anlaşılmaktadır. Malazgirt Savaşı’ndan (1071) sonra, ilçe çevresine Türklerin yerleşmesi 1280-1290 yıllarında olmuştur. Selçukluların yıkılması ile 1300’u yıllarda Tavas Beyliği burada kurulmuştur. Bu beylik Germiyanoğulları ile Menteşeoğulları arasında tampon bir bölge olarak kurulmuştur. Denizli’nin Germiyanogullarina geçişi ile Tavas Beyliği 1365 tarihinde Menteşe Beyliği’ne bağlanmıştır. XIX.yüzyılın sonlarında Tavas, Aydın vilayetinin Denizli sancağına bağlı bir kaza olarak yönetilmiştir.Tavas’ın 10 km. kuzeybatısındaki Vakıf Köyü’nde Herakleia Salbakos kentinin Roma dönemi surları ve stadyumu bulunmaktadır. Coğrafi Konumu : Tavas İlçesinin yarısı Akdeniz, yarısı Ege Bölgesi sınırları içerisindedir. İlçenin kuzeyinde Babadağ ve Merkez İlçe, doğusunda Serinhisar ile Acıpayam, güneyinde de gene Acıpayam, güneybatısında Beyağaç, batısında Kale, kuzeybatısında da Aydın İli bulunmaktadır. Denizli’nin batı kesiminde yer alan Tavas’ın toprakları orta yükseklikte, dalgalı düzlüklerden oluşmaktadır. Bunun kuzey kesimini Akdağ (2.300 m), güney ve doğu kesimini Gölgeli Dağlarının kuzeydoğu uzantıları engebelendirmektedir. Bu dağların en yüksek kesimini Gölgeli Dağlarının doruğu olan Bozdağ oluşturmaktadır (2.414 m.). İlçenin orta kesiminde olan Tavas Ovası alüvyonlu topraklardan oluşmuş olup, yörenin başlıca tarım alanıdır. İlçe topraklarından kaynaklanan sular Büyük Menderes Irmağının kollarından olan Akçay ile birlikte Yeni Derede toplanır. Denizden yüksekliği 959 m.dir. Denizli’ye 45 km. uzaklıktaki ilçenin yüzölçümü 1.691 km2'dir