Görele Tarihi

Görele eski bir yerleşim yeri olmakla birlikte, eski tarihi ile ilgili bilgiler çok azdır. Antik Çağda ilçe kıyılarında Philokaleia kentinin bulunduğu ve Cenevizlilerin de bugünkü Görele’nin 1 km. doğusunda, ismini mercandan alan Koralla kentini kurdukları bilinmektedir. Bu isim sonradan Gorelle’ye dönüşmüştür. Romalıların ve ardından Bizanslıların buraya yerleştikleri bilinmektedir. M.Ö. 69 yılında Roma’ya bağlanan Pontos Devleti ile beraber Görele de Roma İmparatorluğu’nun toraklarına dahil olmuştur. Daha sonra bu durumu Bizanslılar da sürdürmüştür.Malazgirt Savaşı’ndan (1071) sonra Oğuzların Çepni boyu, Karadeniz’in diğer kıyı şeridinde olduğu gibi buraya yerleşmiştir. Bunlar memleketlerindeki çiftçilik ve çobanlığı burada da sürdürmüş, kendi memleketlerindeki köy isimlerini yaşadıkları köylere vermişlerdir. IV. Haçlı Savaşı sonucu İstanbul’dan kaçan Bizans hanedanı 1204 yılında Trabzon’da ikinci Pontus Devletini kurmuştur. Fatih Sultan Mehmet’in 1461 yılında yöreyi Osmanlı topraklarına katmıştır. XVII.yüzyılda Ruslar zaman zaman buraya akınlar yapmış, 1625 ve 1633 baskınlarında Görele Kalesini tahrip etmiş, şehri de yağmalamışlardır. Buna karşılık Görele’de yaşayanlar baskınlardan korunmak için dağ eteklerinde köyler kurmuşlardır.Eski Görele iki kısımdan oluşuyordu. Asıl Görele bugünkü Görele Burnu denilen yerde, kalenin çevresinde bulunuyordu. Halk burasını yazlık olarak niteliyordu. Bunun 1 km. doğusundaki Yavebolu (Yobul ve Adabük) kışlık kasaba olarak kullanılmıştır. Görele Kalesi ile Yavebolu Rus ve Kazak akınları nedeni ile harap olunca, daha doğuda Şarlı (Beşikdüzü) adında bir kasaba kurulmuş ve burası Görele’den ayrılarak Vakfıkebir’e bağlanmıştır. Osmanlı döneminde Yavebolu olarak tanınan bu kent, XIX.yüzyıl sonlarında Trabzon vilayetinin merkez sancağına bağlı bir kaza konumuna getirilmiştir.Osmanlı-Rus Savaşı’nda, Rusların yenildiği Kanlıdere savaş yeri, Görele’nin 6 km. uzağındaydı. 1916 yılında Ruslar tarafından işgale uğramış ve 13 Şubat 1918’de bu işgalden kurtulmuştur. Cumhuriyetin ilanından sonra, Giresun il olunca 1923’te ilçe konumuna getirilmiştir.Görele’de günümüze gelebilen tarihi eserler arasında; Haç Dağı’ndaki Kanlıdere Savaş yeri, Kuşçulu Köyü’ndeki Türbe, Çavuşlu’daki Kuğuoğlu Süleyman Ağa Türbesi bulunmaktadır. Coğrafi Konum : Doğu Karadeniz Bölgesi’nde, Giresun İli’ne bağlı bir ilçe olan Görele, güneyinde Çanakçı, Gümüşhane, Torul, doğusunda Eynesil ve Trabzon ili Şalpazarı ilçesi, batısında Tirebolu ve Doğankent ilçeleri ile çevrilidir. İlçe toprakları dağlık ve engebeli bir arazi yapısına sahiptir. Kıyıdaki dar ova şeridinin hemen arkasında, denize paralel dağlardan oluşur. Bunlar Doğu Karadeniz Sıra Dağlarından Giresun Dağlarının uzantıları olan Sis (2.182 m.) ve Haç dağlarıdır. İlçe topraklarını Görele, Çavuşlu ve Çömlekçi dereleri sulamaktadır.İl merkezine 63 km. uzaklıktaki ilçenin yüzölçümü 290 km2'dir.