Kürtün Tarihi

İlçe ile ilgili özel olarak arkeolojik araştırmalar yapılmamış olmakla birlikte, Kürtün çevresinde görülen kale harabeleri ve zaman zaman tarım çalışmaları sırasında yeraltından çıkarılan harabe bina kalıntıları dikkate alındığında, bu yörede yaşam, Milattan önceki yıllardan beri var olduğu kanaatini uyandırmaktadır. Hitit Devleti’nin ve bu Devletin yıkılışından sonra Urartu hakimiyetine girdiği tahmin edilmektedir. Fatih Sultan Mehmet devrinde Trabzon Sancağı sınırları çiziminde, Kürtün ismine rastlanılmaktadır. Çeşitli tarihi kaynaklarda Kürtün, 1461 yıllarında beylik olup ilk Osmanlı-Akkoyunlu antlaşmasıyla (Yassı Çimen Antlaşması) iki devlet arasında tampon bölge olarak kaldığı belirtilmektedir. Kürtün’ün Osmanlılar zamanındaki ismi Kürtün Cezere olup Cezere denilen yerin Kürtün bölgesinin idare merkezinde bir kale olduğu, Sinan Bey’in Trabzon’daki kulaklı Çeşme kitabesinden anlaşılmaktadır. İdari bakımdan, zamanından beri Gümüşhane’ye bağlılığını taşıyan İlçe, Gümüşhane’nin Erzincan’a bağlanması üzerine önce Erzincan’a, sonra Gümüşhane’nin Erzurum’a bağlanması ile ilçe de Erzurum’a bağlanmıştır. Fatih’in Trabzon’u 1461 yılında fethinden sonra, Gümüşhane ili ile birlikte Trabzon’a bağlanmıştır. Cumhuriyet döneminde Gümüşhane’nin 1925 yılında müstakil il olması sonucu olarak Kürtün de, Torul ilçesine bağlı olarak Gümüşhane iline bağlanmıştır. Coğrafi Konum : Doğu Karadeniz Bölgesi’nde, Gümüşhane İli’ne bağlı bir ilçe olan Kürtün, kuzeyde Giresun ili Çanakçı ilçesi, kuzeydoğuda Trabzon ili Şalpazarı , Tonya, Maçka ilçeleri, doğuda Gümüşhane ili Torul ilçesi, güneyinde Alucra ilçesi ve batıda Doğankent ilçesi ile çevrilidir. Harşit çayı kenarında Tirebolu-Torul transit karayolu üzerinde kurulmuştur. İlçe toprakları dağlık ve engebeli bir arazi yapısına sahiptir. İlçenin en önemli akarsuyu Harşit Çayı ilçe topraklarını suladıktan sonra Tirebolu yakınlarından Karadeniz’e dökülür. Yeşil ormanlık alanlarla çevrili olan ilçede deniz seviyesinden 800 m. yüksekliğe kadar yayvan yapraklılar, bundan 2.500 m. yüksekliğe kadar olan alanlarda da iğne yapraklı ağaçlar bulunmaktadır. Bunların daha yükseğinde ise, otlaklar, çayırlar ve meralar bulunmaktadır. İlçe topraklarını Harşit Suyu sulamakta olup, bunun üzerinde sulama amaçlı Kürtün Barajı yapılmıştır. Deniz seviyesinden 602 m. yükseklikteki ilçenin yüzölçümü 810 km2 dir.