İkizdere Tarihi

Yazı Boyutu Karadeniz Bölgesi’nin doğu kesiminde, Rize iline bağlı bir ilçe olan İkizdere, doğusunda Çamlıhemşin, güneydoğusunda Erzurum, güneyinde Erzurum ve Gümüşhane, batısında Trabzon illeri, kuzeyinde Kalkandere ve Merkez ilçe, kuzeydoğusunda da Çayeli ilçesi ile çevrilidir. Rize’nin güneybatı kesiminde, yüksekliği 2.000 m.yi bulan Rize Dağlarının birleştiği derin vadide yer alan ilçe topraklarını, Doğu Karadeniz Dağlarının uzantıları olan Rize Dağları engebelendirir. İlçenin doğusunda Çağrankaya Dağları, batısında Manre Dağları bulunmaktadır. Bu dağlar vadilerle parçalanmıştır. Dağların yüksek kesimlerinde Alp tipi çayırlarla kaplı yaylalar yer almaktadır.İlçe topraklarını İkizdere sulamaktadır. Rize Dağlarından kaynaklanan Çamlık ve Cimil Dereleri ile Karadere’nin birleşmesinden oluşan İkizdere, kuzeye doğru akar ve ilçe sınırları dışına çıkar. Dağların doruklarında buzyalakları ve buzul gölleri vardır. Rize’ye 54 km. uzaklıktaki ilçenin yüzölçümü 898 km2 dir.Tipik Karadeniz İklimi hüküm sürmekte olan ilçe her mevsim yağışlıdır. Bitki örtüsü ormanlarla kaplı olup, yüksek alanlarda iğne yapraklı ağaçlar, kızılağaç, gürgen, meşe, kestane, ladin, köknar ağaçlarından oluşan ormanlar bulunmaktadır.İlçenin ekonomisi tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Ekilebilir alanların kısıtlı olması nedeni ile tarımsal üretim miktarı düşüktür. Bununla birlikte yetiştirilen ürünlerin başında çay ve patates gelmektedir. Az miktarda da mısır, armut, fındık yetiştirilir. Hayvancılıkta ise yaylalarda sığır ve koyun yetiştirilir. Arıcılık da ilçe ekonomisinde önemli yer tutmaktadır.Yüksekliği 2.000 m.yi bulan sarp ve yüksek Rize dağlarının birleştiği derin bir vadide kurulmuştur. Doğuda Çağrankaya Dağları, batıda Manle Dağlarının arasındaki vadide, Çamlık Deresi ile Cimil Deresinin birleştiği yerde kurulan İkizdere, adını bu derelerden almıştır.Eski bir yerleşim yeri olan İkizdere uzun yıllar Bizans egemenliği altında kalmış, bu dönemde Rize’ye bağlı bir manastır ile idare edilmiştir. İstanbul’un Latinler tarafından 1204’te işgal edilmesinden sonra, Alexios Komnenos Gürcülerden de yardım alarak Trabzon’da bağımsız bir Trabzon-Rum Devleti kurmuştur (1204-1461). Tarihi belgelerde yörenin, Trabzon Rum İmparatorluğu’nun sınırları içerisinde olduğu belirtilmektedir.Malazgirt Savaşı’ndan (1071) sonra Rize ve çevresi Selçukluların kontrolüne girmişse de daha sonra Trabzon Rum Devleti buraya yeniden hakim olmuştur. Fatih Sultan Mehmet’in 1461’de Trabzon’u ele geçirmesi ile birlikte Osmanlı topraklarına katmıştır.Osmanlı döneminde, 1878’de Rize’nin sancak merkezi olması ile nahiye olmuştur. Eski adı Kuray-ı Sab’a olan İkizdere, XIX.yüzyıl sonlarında Trabzon vilayetinin Lazistan Sancağındaki Rize Kazasına bağlı bir nahiye merkezi idi. 15 Şubat 1916 tarihinde Rus işgaline uğrayan yöre, 11 Mart 1918 tarihinde işgalden kurtulmuştur. 1945’te ilçe olan Güneyce’ye bağlı bucak merkezi iken, ilçe merkezi 1952’de İkizdere’ye taşınmıştır.