Araklı adının nereden geldiğine dair çeşitli tezler vardır. Bu tezlere göre Araklı adının, Arazos / Arakos; Arakuel / Arakeal / Arako sözcüklerinden geldiği söylenir. Bir rivayete göre de, Doğu Roma İmparatoru Herakleios, 626 yılında ordusuyla birlikte, bu gün Araklı burnu denilen yerde konakladığı için buraya Araklı denilmiştir. En çok kabul gören teze göre ise, Buzluca ve Kalecik yakalarında bulunan iki kale arasında kurulduğu için önceleri ilçeye ‘Arakale’ denildiği, daha sonra da, ‘Araklı’ adını aldığı varsayılmaktadır.

İpek Yolu’nun Karadenize ulaştığı bölgede yerleşik olan Araklı’nın ticari, askeri ve jeostratejik yönlerden önemli ve değerli olduğu belirtilir.

Tarih, bu bölgeye ilk sömürü hareketinin M.Ö. 750’li yıllarda Miletliler tarafından yapıldığını ancak Kafkasyadan başlayan Kimmer akınlarından dolayı sömürgecilerin yerleşemediğini; Kimmerler, İskitler, Medler ve Persler’in bölgede kısa süreli hakimiyetler kurmuş olduğunu yazar.

Konakönü mevkiinde Sürmene’ye bağlı bir bucak olan Araklı, 1916 yılında uğradığı Rus işgalinden 25 Şubat 1918’de kurtulmuş; 27 Şubat 1953’de, 6068 Sayılı Yasa ile Sürmene’den ayrılarak 372 km2 alana sahip bir ilçe olmuştur. Araklı’ya bağlı 45 köy, 3 belde ve 5 mahalle vardır. Araklı Merkez, Hürriyet, Kalecik, Özgen, Yolgören Mahalleleri; Çankaya (Dağbaşı), Erenler, Yeşilyurt belde belediyeleri…

Arazi yapısının dağlık ve çok engebeli olması tarıma olan ilgiyi azaltmakla birlikte Araklı’da yoğun olarak fındık, çay, mısır üretilmekte; az miktarda da olsa baklagil yetiştirilmektedir.

İlçe’de geleneksel ‘ahır’ hayvancılığı devam etmekte olduğundan, daha çok breysel ihtiyaçlar için hayvan beslenmekte; etinden, sütünden ve derisinden gereği gibi yararlanılamamaktadır.

Arcılığın hızla gelişmekte olduğu Araklı yaylalarında 181 belgeli arıcı, 1.600 civarında arı kovanı ile yılda yaklaşık 4.500 ton bal üretmektedir. Özellikle, ‘Cifin / Zifin’ denilen çiçek özünün karıştığı ve adına ‘Delibal’ denilen balın çok değerli olduğu söylenir.

Araklı sınırları içindeki ‘Pazarcık’ mevkii, Turizm Bakanlığı tarafından birinci dereceden ‘Turizm Bölgesi’ ilan edilmiştir. Pazarcık ve Balahor Yaylalarında her yıl şenlikler düzenlenir.

Araklı’dan Trabzon istikametine doğru 3 km uzakta, ‘Canayer Kalesi’ nin bir uzantısı olan ‘Kalecik Kalesi’ bulunur.

Araklı’nın futbol takımı ‘Araklıspor’, 2009–2010 sezonunda, TFF 3. Lig 4. Grup’ta mücadele etmekte olup renkleri ‘yeşil – siyah’ tır. Araklıspor, 2006–2007 sezonunda Türkiye’nin tek, Avrupa’nın 7 yenilgisiz takımından biri olmayı başarmış bir takımdır.