Mustafakemalpaşa Tarihi

Yöredeki ilk yerleşmenin Hititler tarafından yapıldığı sanılmaktadır. MÖ.III.yüzyılda Bithynia yönetimine girmiştir. Yöredeki Miletopolis isimli yerleşim alanının Miletoslular tarafından mı, yoksa Kyzikos veya Atinalılar tarafından mı kurulduğu kesinlik kazanamamıştır. Miletepolis'in ismi tarihte ilk kez MÖ.100'de geçmiştir. M.Ö.85’de Romalı komutan Caius Flavius Fimbria, Pontus devleti kralı Mithradates’i Rhyndakos çayı (Mustafakemalpaşa çayı) kıyısında yenmiştir.M.Ö.400’den sonra adına sikke bastırmış, M.S.300’de Kyzikos başpiskoposluğuna bağlı bir piskoposluk merkezi olmuştur. Bu döneme ait Ortaçağ sur kalıntıları, Roma çağına ait mimari parçalar ve keramikler dışında herhangi bir buluntu gelememiştir. Roma döneminden sonra Bizanslılar, Anadolu Selçukluları ve Karesioğullarının eline geçen yöre, orhan Bey tarafından 1336'da Osmanlı topraklarına katılmıştır.XIX.yüzyıl sonlarında Hüdavendigâr (Bursa) vilayetinin Bursa sancağına bağlı bir kaza olarak yönetilmiştir. Kurtuluş Savaşı sırasında 1 Temmuz 1920'den 14 Eylül 1922'ye kadar Yunan işgalinde kalmıştır. Kirmastoria, Kirmasti ve Kırmastı olarak anılan kentin ismi 31 Aralık 1922'de Mustafakemalpaşa olarak değiştirilmiştir. Mustafakemalpaşa'dan günümüze gelebilen eserler: Hamza Bey Camisi, Lala Şahin Paşa Külliyesi, Şeyh Müftü Camisi, Ayas Köyü Camisi, Tatkavaklı Köyü Camisi, Hacı Hasan Camisi, Yenice Köyü Camisi, Kilise Camisi (H.Paraskeva Kilisesi), Kızılay Hamamı, Karaoğlan Köyü Hamamı, Hamza Bey Türbesi,Lala Şahin Paşa Türbesi, Şeyh Müftü Türbesi, Ayas Köyü Türbesi (Ayas Bey Türbesi), Şeyh Abdülazia Dağıstani Türbesi, H.Paraskeva Kilisesi, Garipçetekke Köyü Dergahı, Uluabat Gölü, Tümbüldek Kaplıcaları, Suuçtu Şelalesi. Coğrafi Konum : Büyük bir bölümü Marmara Bölgesi'nde, küçük bir bölümü de Ege Bölgesi içerisinde kalan Mustafakemalpaşa, Bursa İli'ne bağlı bir ilçedir. İlçenin doğusunda Orhaneli, güneydoğusunda Büyükorhan, güney ve batısında Balıkesir, kuzeyinde karacabey ve Ulubat Gölü, kuzeydoğusu da Merkez ilçe ile çevrilidir. Kuzeyi ovalık olan ilçenin doğusunu Orhaneli Dağları, güney ve batısını da Çataldağ engebelendirmektedir. Mustafakemalpaşa Çayı (Kirmasti Suyu) bölgeyi suladıktan sonra Ulubat (Apolyont) Gölü'ne dökülür. Ulubat Gölü'nün güney kesimi de ilçe sınırları içerisindedir.Denizden yüksekliği 25-40 m. olan ilçenin yüzölçümü 1.472 km2'dir.