Resimler
Videolar
Haberler
Yazılar
Replik Düplik
Kuruluşlar
Benim Dünyam
Kayıt Ol
Oturum Aç
Az kalsın Suriye için İkinci Dünya Savaşı'na girecektik
Yazı Yaz
449
367
Makale
Yorum Yaz
Yazdır
Tavsiye Et
27.6.2012
0 yorum
2330
okuma
1941 ilkbaharında güneyimizde Alman nüfuzu artınca, İngiltere Suriye'yi hürriyetine kavuşturabilirsiniz diye bizi Kuzey Suriye'yi işgal etmek için teşvik etmişti.
İkinci Dünya Savaşı'nın çıkmasından sonra İngilizler, Türkiye'yi savaşa sokmak için mücadele ettiler. 1943'teki Adana ve Kahire görüşmeleri en bilinenidir. Ancak bu görüşmelerden çok önce 1941'de İngilizler, Suriye'yi kullanarak bizi savaşa sokmaya çalışmışlardı.
Türkiye'nin güneyi tehlikede
Almanya İkinci Dünya Savaşı'nın ilk yıllarında durdurulamıyordu. Yugoslavya'yı ve Yunanistan'ı işgal ettikten sonra 1941 Mayıs'ının sonlarında Girit'i de ele geçirmişti. Hedef artık Ortadoğu'da hakimiyet kurmaktı. Zaten 1940'ta Almanya'ya teslim olan Vichy Fransa'sı Suriye'yi kontrol ediyordu. Mehmet Akif Okur "Suriye'de Fransız Mandası" isimli bir makalesinde bu yıllardaki gelişmeleri anlatır.
Almanlar, Vichy hükümetinin yönettiği Suriye'yi bir üs olarak kullandılar. Irak'ta Alman yanlısı bir darbe başarılı oldu. Suriye ve Irak tamamen Almanya'nın kontrolüne geçmek üzereydi. Bu durum da Türkiye'nin güneyden Almanya ile çevrilmesi manasına geliyordu. İngiltere de Ortadoğu'daki hakimiyetinin tehlikeye girmesi yüzünden bu durumdan rahatsızdı. Ancak kendisi harekete geçmeden önce Türkiye'nin Almanya'dan önce hareket edip, Suriye'yi işgal etmesini gündeme getirdi. İngiltere güneyden Suriye'yi işgal ederken, Türkiye'nin de kuzeyden Suriye'ye girmesi planlandı. Türkiye Halep ve civarını ele geçirerek, İngiliz kuvvetlerinin bölgeye fazla yayılmasının önüne geçecekti.
İngiliz büyükelçisi 1941 Haziran'ının başlarında Türkiye'nin Suriye'ye girmesini teşvik için Ankara'da Türk makamlarıyla temasa geçti. Bu durum basında da tartışılmaya başlandı. Suriye'ye girilmesini savunanlar bu durumun fütuhat değil komşu ülkenin hürriyetini temin için yapılacağını ileri sürüyorlardı. Ancak bu durum Türkiye'nin İkinci Dünya Savaşı'na girmesi ve Almanya'nın karşısında yeni bir cephe açılması demekti.
Yunus Nadi karşı çıkıyor
Yunus Nadi, 25 Mayıs 1941 günü Cumhuriyet Gazetesi'nde manşetten "Yeni Dünya Harbi Karşısında Türkiye" başlıklı bir yazı yazarak bu fikri şöyle eleştirdi: "...Suriye halkını hürriyetine kavuşturacak olan bu âlicenab hareketimizin sahası yalnız Suriye'ye ve cenub hudutlarımıza münhasır kalmayacağını, bizi böyle bir sergüzeşte sürüklemek isteyenler de pekâlâ bilirler sanırız. Dün Londra radyosunda harp vaziyeti üzerine konuşan Türk spiker Türk emniyet sahalarının tehlikeye girdiğinden bahsediyor ve uzaktan görüşle memleketimizin kendi selametinin icap ettirdiği tedbirler üzerinde düşünmeğe davet eylerken bu mevzuda İstanbul'daki bazı neşriyatı da mesnet olarak kullanıyordu. Demek ki bu yeni dünya harbi karşısındaki siyasetimizin değiştirilmesi isteniyor... Türkiye'nin bu harbe karışması için Suriye'nin muhtemel akıbetinde vesile bulanlar bu hesaba bir efkârı umumiye yaratmak üzere hürriyet prensibine mi iltica ediyorlar?.. Suriye'yi işgal etmek suretiyle hürriyet ve istiklâline kavuşturmak tavsiyesine uyarak harbe girelim mi?.. Biz zannediyoruz ki Türkiye Cumhuriyeti hükümeti şimdiye kadar takip ettiği ihtiyatlı, isabetli ve bundan dolayı azamî derecede kuvvetli siyasetinden ayrılmayacaktır."
İngiltere Suriye'yi işgal etti
Basında bu tartışmalar sürerken diplomatik görüşmeler de devam ediyordu. Ancak İngilizler'in Türkiye'yi savaşa sokmamaya kararlı İsmet İnönü'yü basit bir sebepten dolayı Suriye'ye girmeye ikna edip, bizi de İkinci Dünya Savaşı'na dahil etmeleri kolay değildi. Nitekim Türkiye Suriye'ye girmeyi kabul etmedi. İngilizler ve Özgür Fransa birlikleri 1941 Haziran ve Temmuz'unda Suriye ve Lübnan'da Vichy Fransa'sına ait kuvvetleri mağlup edip, bölgeyi ele geçirdiler.
1957'de Türkiye-Suriye savaşına ramak kalmıştı
Türkiye ile Suriye arasında 1957'de de bir kriz meydana gelmişti. Arda Baş "1957 Suriye Krizi ve Türkiye" isimli makalesinde bu krizi teferruatlı olarak anlatır.
Sovyetler Birliği'nin Suriye'yi kontrolü altına almasıyla Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkiler gerilmeye başlamıştı. Sovyetler Birliği'nin Suriye'yi kullanarak Ürdün'ü karıştırması iki ülke ilişkilerini iyice bozdu. Suriye'nin casus diye üç ABD diplomatını sınır dışı etmesiyle ortalık iyice karıştı. 21 Ağustos 1957'de ABD'de yapılan gizli toplantıda ABD Başkanı Eisenhower, komşularının harekete geçmemesi durumunda Suriye'de kontrolün kaybedileceğini söyledi. Türkiye ve Irak Suriye sınırına asker yığmaya teşvik edildi. ABD bölgeye asker ve uçak filoları gönderdi. Türkiye'nin Suriye'ye karşı tavrı da sertleşmeye başladı. Durumdan endişelenen Ürdün, Irak ve Türkiye'nin liderleri 22-24 Ağustos'ta Türkiye'de bir araya gelerek durumu değerlendirdiler. Toplantıya ABD'li yetkililer de katılmıştı. Başbakan Adnan Menderes, ABD'yi meseleye dahil edilmesi yönünde bir siyaset izlemişti. ABD'nin tavrı eylül ayından itibaren sertleşmeye başladı. ABD sertleştikçe Türkiye de Suriye'ye karşı siyasetini iyice sertleştirdi. Türkiye'nin Suriye sınırındaki askeri manevraları hız kazandı. Sınıra zırhlı ve motorize birlikler yerleştirildi.
Sovyetler Birliği'nin Türkiye'yi tehdidi üzerine ABD gemileri İzmir'e geldi. Ancak ABD, Sovyetler Birliği'nin Türkiye'nin Suriye müdahalesi üzerine Ortadoğu'daki prestiji için harekete geçeceğini anlayınca meseleyi yumuşatmaya çalıştı. Suriye 8 Ekim 1957'de Türkiye'ye, "sınırda hadise çıkarmak, hava sahasını ihlal ve sınıra asker yığmakla" suçlayan bir nota verdi. Türkiye bu iddiaları reddetti. Suriye konuyu Birleşmiş Milletler'e taşıdı. Bu arada Sovyetler'in Sputnik'i Uzay'a göndermesi bütün dengeleri alt üst etti. ABD kendi başının derdine düşmüştü. Bu gelişmeler ve arabulucuların çalışmalarıyla Suriye-Türkiye ilişkileri yumuşamaya başladı. Suriye Birleşmiş Milletler'e yaptığı şikâyeti geri çekerken, Türkiye de 1957 Kasım'ından itibaren sınırdaki askerlerini azalttı. İki ülke arasındaki gerginlik zamanla azalsa da ilişkiler iyi düzeye gelmedi.
Suriye'de Fransız Mandası
1918'de Osmanlı yönetiminin sona ermesinden sonra Suriye'de Araplar'ın kısa bir bağımsızlık dönemi oldu. Ancak Fransa ve İngiltere Suriye'nin bağımsızlığını tanımadı. 1920'de Fransız kuvvetleri Şam'a girdi. 1922'de Milletler Cemiyeti'nin de onayıyla Suriye'de resmen Fransız manda yönetimi başladı.
Manda döneminin bitişi
Müttefiklerin 1941 Haziran'ında Suriye'ye girmesinden sonra De Gaulle bağımsızlık için söz vermişti ancak bölgeye bağımsızlık vermemek için direndi. Suriyeliler'in bağımsızlık yönündeki faaliyetleri sonucu Fransızlar Suriye'yi terk ettiler. Manda döneminin sona erdiği 17 Nisan 1946'da milli tatil oldu.
Beğen
Beğenme
Tavsiye et
Rapor et
Yazdır
2330
Yer
Makale
27.6.2012
0
kişi beğendi
0
kişi beğenmedi
Etiket
---
Kaynak
http://gundem.bugun.com.tr/az-kalsin-suriye-icin-ikinci-dunya-savasi-na-girecektik-196485-makalesi.aspx
Yorum yapabilmek için
Üye Olun
veya
Giriş
yapın
Aytekin Takar
adlı kullanıcının
diğer yazıları
Melamilik
Turgay Kozan
2147 okuma
Ergün Diler Boğaz'da Operasyon
Erkan Erdoğan
1801 okuma
İlahi Aşk
Turgay Kozan
1800 okuma
Nokta
Turgay Kozan
1430 okuma
İlahi Aşk
Turgay Kozan
1548 okuma
İnsan
Turgay Kozan
1497 okuma
Ergün Diler En Büyük Kulak
Erkan Erdoğan
1501 okuma
Beyaz Türkler
Turgay Kozan
1639 okuma
Sevgi Ve Aşk
Turgay Kozan
1837 okuma
İttihat Ve Terekki Dönemi
Turgay Kozan
1394 okuma
Çarşambayı Sel Aldı
Ahmet Demir
1897 okuma
Varlık Bir Hazinedir:
Turgay Kozan
1514 okuma
Ergün Diler Tasfiye Olacak
Erkan Erdoğan
1505 okuma
Ergün Diler Gayri Milli
Erkan Erdoğan
1542 okuma
İki İbretlik Kadın
Myname isno
1463 okuma
Birşeyler yaz
Sadece Ben
Bağlantılarım
B.Bağlantıları
Herkes
Yazıyı Mootol duvarına paylaşmak için
üye ol
veya
giriş
yap
http://www.mootol.com/Yazi449/Az-kalsin-Suriye-icin-Ikinci-Dunya-Savasina-girecektik
Adınız :
Gidecek E-posta :
Gönder
Tanıdıklarını haberdar etmek için
üye ol
veya
giriş
yap
Adınız :
Rapor nedeni :
Rapor et
Yazı içeriğini rapor etmek için
üye ol
veya
giriş
yap
