Resimler
Videolar
Haberler
Yazılar
Replik Düplik
Kuruluşlar
Benim Dünyam
Kayıt Ol
Oturum Aç
Taş Kitabeler
Yazı Yaz
3529
3953
Kültür-Sanat
Yorum Yaz
Yazdır
Tavsiye Et
15.3.2021
0 yorum
810
okuma
Taş Kitabeler
Kitabeler dayanıklı taş üzerine yazılmış ve umuma açık yerlere konularak halkı bilgilendirmeye yarayan yazılardır. Kitabelerin başka bir görevi de zamanın hükümdarları ve yöneticilerinin egemenlik sembolleri olmalıdır. Selçuklular zamanında kullanılan Es-Sultani başlıklı kitabeler ve daha sonraki devirde Osmanlı sultanlarına ait tuğralar bunlara örnek gösterilebilir. Dayanıklı maddelere yazıldıkları için bengi taşlar olarak da anılan bu taşlardan Türk tarihi bakımından en meşhurları Orhun Abideleri’dir. Orhun Abideleri gerek içerikleri gerekse yazıldıkları Türkçe ile Türk tarihi ve dilinin temel taşlarıdır. Orhun Anıtları’nda kullanılan Türkçe aynı zamanda elimize geçen en eski Türkçe metinlerdir. Daha sonra Türklerin İslamiyet’e girişinden itibaren kullanılan kitabe dili ise Arapça olmuştur. Böylece Orhun Yazıtları’nın dili uzun yıllar kültür değişimi ve göçler nedeniyle unutulmuş ve kullanılan yazılar genelde Arapça veya Farsça olmuştur.
Selçukluların yazdıkları bütün kitabeler Arapçadır. Keza Memlukler ve başka Türk beylikleri de yine öyle. Karamanoğlu Mehmet Bey’in Türkçe kullanma fermanı ise en azından kitabede kullanılan dil bakımından bir değişikliği yol açmamıştır. Anadolu’da ve tüm Türk coğrafyasında Türkçenin kullanılmaya başlanması, İstanbul fethinden sonra çoğalmış ve devam etmiştir. Anadolu’da ilk Türkçe kitabe hangisidir? Hangi şartlarda yazılmıştır? Bunlar hâlâ tarihimizin bilinmezleri arasında yer almaktadır. Beylikler devrinin yazılı kaynakları oldukça kısıtlıdır. Kitabeler bu yazılı kaynaklara ek olarak kullanılan ve çoğu zaman yazılı kaynaklarda bulunmayan bilgileri barındırmaları bakımından çok önemlidir. Özellikle Germiyanoğulları Beyliği kitabeleri devrin kültür hayatı bakımından ve beyliğin silsilesini ve aile fertlerini ortaya koymaları bakımından kullanılmalıdır. Bahsedeceğimiz kitabede Anadolu’nun hem en eski Türkçe kitabesi olması bakımından hem de yazılı kaynaklarda bulunmayan bilgileri ihtiva etmesi bakımından iyi bir örnektir.
En Eski Kitabenin Bulunuşu
Yapmış olduğumuz kitabe araştırmalarında, Anadolu’daki en eski kitabenin Yakub Bey’in Vakfiyesinin olmadığı bundan daha eski başka bir kitabe olduğunu tespit etmiş bulunuyoruz. Kitabeyle ilk tanışmamız 18 Ekim 2011 tarihinde oldu. Orta Çağ kazıları için geldiğimiz Eskişehir’den Seyitgazi’ye hareket ederek uzun zamandır görmek istediğim Seyitgazi Külliyesini inceledim. Daha önce yayımladığım Hacıbektaş Külliyesinin kitabeleri gibi Seyitgazi Külliyesinin kitabelerini de yayımlamak istiyordum. Kitabelerin resimlerini çekmeye başladım. Camiye giriş kapısında bir korkuluk ve pencere duvarına inşa malzemesi olarak kullanılmış ve birbirine dikey olarak yerleştirilmiş yazılı iki taş dikkatimi çekti, okumaya çalıştım. Taşların birinin üzerindeki yazı oldukça açık ve okunaklı yazılmıştı.
Çok eski olduğu anlaşılan yazıyıokumaya çalıştım, biraz bakınca kitabelerin Türkçe olduğunu anladım. Daha önce yayımlanan Seyit Gazi Kitabeleri’nde3 hiçbir Türkçe kitabeye rastlamamıştım. İlginç bir kitabe olduğunu hemen hissettim. Ve eve dönünce kitabeyi tekrar inceledim. Yeni ve çok önemli bir şey bulduğumu anlamıştım. İki gün sonra tekrar giderek kitabelerin daha iyi fotoğraflarını almaya gayret ettim.
Araştırma alıntı yazı: Yönetmen Tekin Gün
Aralık 2017
Beğen
Beğenme
Tavsiye et
Rapor et
Yazdır
810
Yer
Kültür-Sanat
15.3.2021
0
kişi beğendi
0
kişi beğenmedi
Etiket
#taşkitabeler
Kaynak
Yorum yapabilmek için
Üye Olun
veya
Giriş
yapın
Tekin Gün
adlı kullanıcının
diğer yazıları
İllâ Edeb! İllâ Edeb!
Eskişehir Portalı
1950 okuma
Dipnot
Ali Demiral
2180 okuma
Olmayınca Olmuyor
Alaattin Behar
1580 okuma
En Kötü Karar Kararsızlıktan Daha İyidir
Sercan Durgun
1609 okuma
Gözler
Can Durgun
2091 okuma
Kahvenin Yanında Neden Su Getirilir?
Mustafa Celep
1748 okuma
Sabır Ve Peşin Hükümlülük
Suat Zobu
1773 okuma
Mimar Sinan'dan 400 Sene Sonrasına Mektup
Cumhur Ceylan
1593 okuma
Etkili Konuşma Üzerine 10 Taktik
Seo Hizmetleri
1586 okuma
Yapılan İyiliklerden Daha Çabuk Unutulan Bir
Sivas Platformu
1807 okuma
Sevgi Neydi?
İzmir Sevdalıları
1680 okuma
İslam Öncesi Türklerde Kadının Yeri Ve Önemi
Yılmaz Günaçar
2237 okuma
Kırk Yıllık Hatırı Olan Kahve
Mustafa Celep
1656 okuma
İnsan Ne Garip Bir Varlık!
Afyonlular Burada
1783 okuma
???????????????????????? ?????????????? ?????
Erdi Cicek
2119 okuma
Birşeyler yaz
Sadece Ben
Bağlantılarım
B.Bağlantıları
Herkes
Yazıyı Mootol duvarına paylaşmak için
üye ol
veya
giriş
yap
http://www.mootol.com/Yazi3529/tas-kitabeler
Adınız :
Gidecek E-posta :
Gönder
Tanıdıklarını haberdar etmek için
üye ol
veya
giriş
yap
Adınız :
Rapor nedeni :
Rapor et
Yazı içeriğini rapor etmek için
üye ol
veya
giriş
yap
